Cây hoa sứ là một loại cây cảnh được trồng khá phổ biến ở Việt Nam trong thời gian gần đây. Hoa sứ được lai tạo thành khá nhiều giống, được phân biệt chủ yếu qua màu sắc và một số đặc điểm riêng. Vậy để tìm hiểu rõ hơn về loài hoa sứ này, bạn hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé!
Giới thiệu hoa sứ
Hoa sứ còn được gọi bằng tên khác là bông sứ, cây thuộc họ Apocynaceae. Nguồn gốc xuất xứ của cây là từ Mexico, Venezuela, và vùng Trung Mỹ. Sau này, hoa sứ đã được du nhập nhiều sang các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới khác trên thế giới và ngày càng trở nên phổ biến.
Đặc điểm của hoa sứ
Đặc điểm chung của các giống sứ là loại cây bụi, thường xanh có thân cây mập mạp và mọng nước. Cây có gốc và bộ rễ lớn, phình to. Lá cây thuôn dài, phần đầu hơi tròn và mép xung quanh nhẵn. Lá có màu xanh bóng hoặc xanh xám, tập trung chủ yếu ở đầu cành. Cây thường sớm rụng lá nhất là vào mùa lạnh.
Khi lá cây đã rụng gần hết, từ khoảng thời gian mùa xuân đến mùa hè, hoa sứ sẽ nở rộ. Hoa sứ gốc ban đầu thường có năm cánh mỏng tạo thành dạng phễu. Và chỉ có các loại màu cơ bản là trắng, hồng hoặc đỏ. Ngày nay, hoa sứ được lai tạo thành nhiều loại khác nhau, nên có đặc điểm mới là nhiều cánh kép và màu sắc cũng sặc sỡ hơn.
Đây là loại cây ưa nắng và điều kiện thời tiết hanh khô, không ưa điều kiện môi trường lạnh giá hay ẩm ướt. Vì thế mà cây thích hợp trồng ở miền Nam Việt Nam thay vì trồng ở miền Bắc. Trong giới cây cảnh, đây được đánh giá là một trong những cây kiểng quý, khá đắt nên thường là thú chơi của những người giàu hơn.
Hoa sứ có độc không?
Hầu hết các bộ phận của cây đều có chứa độc tố, đặc biệt là nhựa cây. Nhựa hoa sứ khá độc, gây hại cho con người, nếu dính và da có thể gây xung huyết da. Nếu vô tình ăn phải có thể bị ngộ độc.
Theo khuyến cáo, nếu trồng cây trong nhà thì bạn nên tránh để trẻ em tiếp xúc với hoa sứ để giảm nguy cơ bị dính nhựa vào tay. Ngoài ra, bạn không nên cắt tỉa cành, lá, hoa và bất cứ bộ phận nào khác của cây.
Tuy cây có độc nhưng lại là thành phần trong một số loại thuốc, điều cần lưu ý là nếu thuốc được bào chế với liều lượng cao hoa sứ thì khi uống vào sẽ bị ngộ độc.
Các loại cây hoa sứ
Cây sứ khi du nhập vào Việt Nam, được tiến hành lai tạo giống để dễ thích nghi hơn với kiểu khí hậu nóng ẩm nơi đây cũng như sinh trưởng và phát triển tốt, cây có tuổi thọ dài hơn và hoa nở nhiều hơn, đẹp hơn. Chính vì thế mà bạn sẽ hiếm khi tìm được cây sứ gốc trên thị trường mà chủ yếu là sứ lai, thậm chí cây lai đời F1 cũng chẳng dễ dàng tìm thấy. Những loài cây sứ lai này thường là sứ cánh kép, nguồn gốc bắt đầu từ Thái Lan, Đài Loan và Indonesia.
Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu 2 loại sứ gốc cơ bản nhất là cây hoa sứ trắng và cây hoa sứ đỏ.
- Cây sứ trắng: Hay còn được gọi là hoa đại, hoa sứ trắng, bông sứ,… Về đặc điểm, cũng không có gì quá khác biệt so với các loài hoa khác. Đây là cây thân gỗ, thân khá to và có độ cao trung bình là khoảng 2 – 3m. Lá màu xanh đậm, nhẵn. Gọi là cây đại hoa sứ trắng bởi vì hoa có màu trắng tinh khôi, điểm thêm một chút màu vàng đậm ở giữa hoa thêm nổi bật.
- Cây sứ đỏ: Còn được gọi là cây sứ Thái Lan đỏ hay sứ sa mạc, có đặc điểm thân cành giống như các loài cây khác nhưng có tán lá hẹp hơn. Chiều cao trung bình của sứ sa mạc là từ 1 – 1,3m.
Ngoài ra, còn có rất nhiều các loại hoa sứ khác nhau sau khi được lai tạo thành, như cây sứa cùi (cây sứ đại), sứ bướm tiên, sứ cát tường, sứ hoàng lộc, sứ đại,…
Ý nghĩa hoa sứ
Ý nghĩa của cây theo nền văn hóa
Hoa sứ là loài cây cảnh mang đến những ý nghĩa tốt lành. Có nguồn gốc xuất xứ từ nhiều nơi nhưng ở mỗi một nền văn hóa khác nhau, hoa sứ lại chứa đựng những ý nghĩa đặc trưng khác nhau.
Theo văn hóa Mexico, vốn là quê hương hoa sứ nên cây gắn liền với những yếu tố tâm linh, có ý nghĩa khai sinh ra các vị thần linh. Không những thế, cây còn mang ý nghĩa tượng trưng cho vẻ đẹp trẻ trung, quyến rũ của người phụ nữ. Ngoài ra, khi hoa sứ nở cũng là lúc mùa xuân đến, báo hiệu sự sinh sôi nảy nở, tràn đầy sức sống.
Theo văn hóa Hawaii, hoa sứ có ý nghĩa biểu tượng của sự tích cực. Trong những dịp lễ hội đặc biệt, hoa sứ thường được kết thành vòng đeo cổ hay đội đầu giống như một món đồ trang sức. Theo phong tục Hawaii, người phụ nữ thường thể hiện tình trạng hôn nhân của mình bằng cách đeo hoa sứ vào tai. Nếu đeo ở tai trái thì họ là người đã kết hôn, còn đeo ở tai phải tức là họ đang độc thân.
Theo văn hóa Phật giáo, hoa sứ tượng trưng cho một cuộc sống mới tràn đầy sức sống và những điều tốt lành. Cây hoa sứ gắn liền với cửa Phật, chứa đựng nhiều triết lý nhân sinh cao quý, nên chúng ta hay bắt gặp hoa sứ được trồng ở các chùa tháp, tu viện và pháp tự.
Theo văn hóa Hindu, hoa sứ là biểu tượng cho nền văn hóa Ấn Độ giáo, mang ý nghĩa tượng trưng cho sự cống hiến gắn liền với các nghệ sĩ và tác phẩm nghệ thuật của họ. Theo phong tục, những người theo đạo Hindu cũng sẽ thường kết vòng hoa đội đầu vào mỗi dịp đám cưới.
Ý nghĩa phong thủy của từng loại cây
Không chỉ theo nền văn hóa từng vùng miền, mà mỗi loại cây trong phong thủy cũng đều có những ý nghĩa khác nhau.
Ý nghĩa hoa sứ trắng biểu tượng cho tình yêu giản dị, tinh khôi. Và tượng trưng cho sự khởi đầu mới đầy suôn sẻ và đạt được nhiều thành công. Thế nên cây thường được trồng để đem lại may mắn cho gia chủ.
Ý nghĩa hoa sứ đỏ là giúp cho gia chủ có công việc ngày càng thuận lợi, cuộc sống vui vẻ mang đến hồng phúc và phát đạt. Cây sứ được trưng bày ngày tết với hy vọng một năm mới tràn đầy niềm vui và may mắn, Người ta còn quan niệm rằng, nếu cây sứ hoa nở càng nhiều thì càng giúp cho gia chủ thêm thịnh vượng, phát lộc.
Như vậy, hoa sứ hợp với mệnh gì, tuổi nào? Hầu hết các loại hoa sứ đều sẽ hợp với những người mệnh Thổ. Một số ít giống cây có hoa màu tím thì sẽ hợp với mệnh Hỏa. Và đa số các tuổi đều có thể chơi loại cây cảnh này.
Công dụng của hoa sứ
Làm cây cảnh trang trí
Cây sứ cảnh được rất nhiều người ưa chuộng và có thể trồng ở nhiều vị trí, nhiều không gian khác nhau. Hoa sứ có thể trồng trong chậu để đặt trang trí ở sảnh công ty, hay trước cửa văn phòng để trang trí.
Vậy trồng cây sứ trước nhà có tốt không? Vốn mang ý nghĩa phong thủy tốt đẹp, nên hãy đặt một chậu hoa sứ đẹp ở trước cửa nhà, trên ban công hay trong phòng khách đều được. Như vậy sẽ giúp cho không gian ngôi nhà bạn thêm nổi bật và ngập tràn hương hoa dịu nhẹ, cả gia chủ và khách đến nhà đều thấy dễ chịu. Nếu đặt cây trước cửa nhà thì chú ý không đặt ở chính giữa lối đi hay đặt theo hướng Tây, Tây Nam để tránh gặp phải những điềm xấu.
Bên cạnh trồng riêng trong chậu, cây còn được trồng kết hợp với hòn non bộ, nhiều loại cây cảnh, hoa cảnh khác làm tiểu cảnh sân vườn tạo điểm nhấn cho không gian sống xung quanh.
Ngoài ra, hoa sứ là loài cây dễ uốn cành uốn lá nên hay được trồng trong chậu tạo thế thành cây sứ bonsai, không chỉ có giá trị thẩm mỹ mà còn mang lại lợi ích kinh tế rất lớn.
Cây có tác dụng trong y học
Tuy cây sứ có chứa chất độc nhưng nếu sử dụng một liều lượng nhỏ để bào chế thuốc thì có thể chữa được một số bệnh. Chẳng hạn, chất digitalis có trong cây có thể chữa các bệnh tim mạch như rối loạn nhịp tim, suy tim xung huyết.
Rễ cây chứa ethanol có thể giúp kìm hãm sự phát triển của trực khuẩn Bacillus subtilis. Rễ hoa sứ đem sắc lên dùng để chữa các bệnh ngoài da, bệnh da liễu và tiêu diệt lỹ chấy, rận. Ngoài ra, rễ cũng được sử dụng bào chế thuốc trị viêm mũi.
Vỏ và thân cây được chiết xuất thành chất diệt côn trùng hiệu quả vì có độc tính khá cao.
Nhựa mủ có thể được dùng làm thuốc chữa trị sâu răng hay các vết thương tự hoại.
Cây hoa sứ còn có tác dụng đối với động vật như bột gỗ từ thân cây có thể giúp diệt ký sinh trùng sống ở da của các loài gia súc.
Nếu phụ nữ đang mang thai không may ăn phải sẽ có thể bị sảy thai. Thế nên loài cây này còn được sử dụng bào chế thuốc phá thai hiệu quả.
Cách trồng cây sứ
Kỹ thuật nhân giống hoa cảnh
Hiện nay người ta thường nhân giống cây sứ bằng hai phương pháp khá đơn giản, đó là cách gieo hạt giống và cách giâm cành hoa sứ.
Nếu gieo hạt, thì phải lựa chọn những hạt giống tươi, được thụ phấn từ cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh. Muốn hạt nhanh nảy mầm thì cần phải gieo hạt trong nước ấm.
Thế nhưng, phương pháp phổ biến hơn cả đó chính là giâm cành, ghép cành. Cách này sẽ nhanh chóng giúp bạn nhân giống được nhiều các loại sứ lai với đặc điểm ưu việt, hoa nở nhiều và sặc sỡ. Một lý do khác là thời gian sinh trưởng phát triển của hoa sứ khá chậm, nhiều cây phải vài năm mới ra hoa nên nếu gieo hạt thì công việc chăm sóc sẽ vất vả hơn.
Kỹ thuật trồng hoa sứ
Chuẩn bị chậu cây
Trước khi trồng hoa sứ, bạn cần phải chọn được loại chậu phù hợp, có thể là chậu không tráng men hay chậu xi-măng, đá mài có khả năng thoát nước tốt. Không nên chọn những chậu nhựa, những chậu nhìn mỏng manh vì sẽ làm mất đi giá trị thẩm mỹ của cây. Nếu có thể thì hãy thêm đế kê chậu giúp dễ dàng thoát nước để cây tránh bị ngập úng, và đồng thời tăng vẻ sang trọng cho cây.
Chuẩn bị đất
Vì rất kỵ ẩm ướt nên loại đất trồng thích hợp với hoa sứ phải có đủ chất dinh dưỡng, độ pH khoảng 6 là vừa và khả năng thoát nước tốt. Bạn có thể trộn hỗn hợp đất gồm đá Perlite, tro trấu, xơ dừa, các loại phân bò phân trùn quế và các chất dinh dưỡng cho cây.
Chăm sóc cây hoa sứ
Khi chăm sóc cho cây sứ, cần chú ý đến các yếu tố điều kiện tự nhiên sao cho phù hợp để cây sống lâu hơn, ra hoa nhiều, đẹp và bền hơn. Chẳng hạn, cây ưa khô hạn, cần nhiều ánh sáng và không sợ nắng gắt, hơn nữa nắng càng nhiều thì hoa nở cũng đẹp hơn. Vốn không ưa ẩm nên cây cũng không cần nhiều nước nhưng cũng không được để đất khô hạn quá lâu. Cây không chịu được lạnh nên cần phải phủ rơm rạ giúp cây ấm vào mùa đông.
Sau một thời gian phát triển, thì cần phải thay chậu cho cây để cây ngày càng lớn nhanh và sống lâu hơn. Thời điểm thay chậu nên vào mùa nắng và phải lưu ý đất trong chậu khô ráo. Nhẹ nhàng nhấc bộ bầu rễ ra khỏi chậu, rồi cắt tỉa rễ thối, rễ dài đồng thời dùng thuốc diệt nấm, kháng khuẩn xử lý các vết cắt ấy. Tiếp đó đặt cây sang chậu mới và san lấp đất. Nên để một tuần sau khi cây đã khô thì mới tưới nước để tránh cho cây bị thối rễ.
Để cây có dáng đẹp thì phải tiến hành cắt tỉa cây. Thời điểm lý tưởng nhất để cắt tỉa là khoảng tháng 10 – 11 âm lịch, nên tránh mùa mưa để cây không bị úng rễ.
Địa chỉ, giá bán hoa sứ
Cây sứ thuộc vào hàng cây kiểng quý với giá bán khá cao, nên chủ yếu là những người giàu mới hay chơi loại cây này. Tuy nhiên, vẫn rất nhiều người yêu thích nên cây được trồng rất phổ biến, có mặt ở nhiều các gia đình. Nếu bạn thắc mắc về địa chỉ bán sứ Thái Lan nói riêng, các loại sứ nói chung thì câu trả lời là hiện nay trên thị trường có rất nhiều cửa hàng cây cảnh sẵn, các vườn ươm đều bán loại cây này.
Chẳng những thế, cây sứ còn được bán ở các trang mạng xã hội, các website, trang thương mại điện tử… Khi mua hàng online, bạn hay những quý khách hàng khác đều sẽ được tư vấn miễn phí, hướng dẫn cụ thể cho ý định mua cây và cách trồng, chăm sóc cây ra hoa hiệu quả, sau đó báo giá cây hoa sứ chính xác. Thế nên dù bạn ở Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh hay bất cứ tỉnh thành nào cũng đều có thể dễ dàng mua được cây.
Về giá cây sứ Thái hay bất kỳ loại sứ nào khác cũng đều khá cao, với mức giá thấp nhất là vài trăm nghìn cho đến vài triệu đồng. Đối với những loại sứ quý hiếm, lâu năm và được uốn tỉa tạo thế cảnh đẹp, phong thủy tốt thì giá lên đến vài chục triệu đồng cũng chẳng có gì lạ. Trước khi mua cây, bạn nên tham khảo giá ở nhiều nơi hoặc tham gia các hội nhóm chơi cây uy tín để khảo sát nhé.
Trên đây là toàn bộ những chia sẻ về thông tin của cây hoa sứ, hy vọng kiến thức này có thể giúp ích cho bạn để lựa chọn cây!
>> Xem thêm: Ý nghĩa, công dụng, cách trồng các loài hoa cúc hiện nay
